ภาพถ่าย ดร. ทักษิณ ชินวัตร ช่วงเป็นนักเรียนนายร้อย ปี 2516
หลังจากทักษิณ ชินวัตร จบการศึกษานายร้อยตำรวจในปี 2516 ด้วยคะแนนอันดับ 1 เขาเริ่มต้นชีวิตข้าราชการตำรวจด้วยการไปประจำการกองบังคับการสนับสนุนทางอากาศ ตำรวจตระเวนชายแดน ที่ค่ายนเรศวร ซึ่งในตอนนั้นการฝึกส่วนใหญ่เป็นการฝึกกระโดดร่ม
การสอบได้ที่ 1 ได้มาไม่ใช่เพราะความบังเอิญ แต่เพราะเขาตั้งใจที่จะไปให้ไกลกว่านั้น เพราะเขาได้ทุน ก.พ.ไปเรียนต่อปริญญาโทสาขา M.S.Criminal Justic หรืออาชญาวิทยา ที่มหาวิทยาลัยอิสเทิร์น เคนตั๊กกี้ สหรัฐอเมริกา และก่อนหน้านั้นเขาได้สอบโทเฟลไว้แล้วทันทีที่เรียนจบ ทำให้เขาไม่ต้องไปเรียนภาษาอังกฤษล่วงหน้า เมื่อได้ทุนแล้วเรียนต่อได้ทันที
ดูเหมือนชีวิตการเรียนของเขาสมบูรณ์แบบทุกอย่าง แต่ชีวิตหลังจากสอบชิงทุนได้ไปเรียน ไปอยู่ต่างประเทศ แม้จะเป็นนักเรียนทุน ได้รับเงินต่อเดือน เดือนละ 160 เหรียญสหรัฐ แต่เขาไม่หยุดที่จะหารายได้พิเศษเพิ่มเติม เพราะเขาตั้งใจไว้ว่า การมาเรียนในครั้งนี้ ไม่ใช่การใช้ทุนหลวงเพียงอย่างเดียว แต่เขาจะต้องทำงาน เก็บเงิน เพื่อสานฝันต่อในอนาคตเมื่อเรียนจบและกลับบ้านเกิด
“นักเรียนไทยในต่างแดน แทบทุกคนมักเคยผ่านการทำงานพิเศษหาค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม เพราะค่าครองชีพเมืองเขาแพงกว่าบ้านเราเป็นเท่าตัว ผมลองงานมาแล้วสารพัด เป็นงานระดับเบ๊ทั้งสิ้น”
ระหว่างเรียนอย่างหนักเขาทำงานพิเศษไปด้วย แต่ก็ไม่กระทบกับผลการเรียนตลอดช่วงเวลา 1 ปี 4 เดือน เพราะเขาคว้าเกรด A ได้ทุกวิชา
“ผมทำตั้งแต่บ๋อยโรงแรม แบกถาดบริการลูกค้า ผู้ช่วยกุ๊กทำอาหารเช้าให้แขกทาน พนักงานร้านเคนตั๊กกี้ ฟราย์ชิกเก้น ไก่ทอด โควสลอร์ พวกนี้ผมทำได้หมด”
เมื่อจบปริญญาโท เขากลับมาไทย ถึงเวลาที่เหมาะสมแต่งงานกับคุณพจมาน ผู้หญิงที่เขาคบหามานาน และต้องกลับไปเป็นนักเรียนทุนปริญญาเอกอีกครั้ง ที่มหาวิทยาลัย Sam Houston รัฐเท็กซัส สหรัฐอเมริกา ชีวิตของเขาพบกับบทพิสูจน์ความอดทนยิ่งกว่าเดิม เพราะการมาเรียนต่อในครั้งนี้ มีคู่ชีวิตมาอยู่ด้วย มีคนที่เขาต้องดูแลอีกหนึ่งคน ทำให้ชีวิตนักเรียนทุนปริญญาเอกของเขาในทุกวัน เริ่มต้นวันด้วยการหารายได้ก่อนไปเรียน
“ตีสี่ครึ่งผมต้องไปมัดหนังสือพิมพ์ ตีห้าออกแจกด้วยวิธีขว้างเข้าไปในบ้าน บางทีไม่พ้นรั้วต้องวิ่งลงไปเก็บ หมามันไล่ฟัดเอาก็มี ส่วนคุณอ้อเองก็ทำงานพิเศษถึง 3 อย่าง เป็นพี่เลี้ยงเด็ก ขายของหน้าร้านเบอเกอร์คิง และเป็นพนักงานห้าง”
เขามักจะขอบคุณการใช้ชีวิตในต่างประเทศ ทั้งในช่วงเรียนปริญญาโท และปริญญาเอกอยู่เสมอ เพราะความยากลำบากตอนนั้น เป็นเสมือนคอร์สแถมที่ได้รับ นอกเหนือจากหลักสูตรในห้องเรียน ซึ่งในท้ายที่สุด ความตั้งใจของเขาก็ทำให้คว้าปริญญาเอกมาได้สำเร็จ